Even iets over een bijzonder geslaagde, al wat oudere Nederlandse speelfilm. Ik heb nu eindelijk es naar de (paar jaar geleden door mij aangeschafte) verfilming gekeken van Vestdijk-roman ‘De Ziener‘, die tezamen met nog twee andere boekverfilmingen – ‘Ivoren Wachters’ en ‘Het Glinsterend Pantser’ – in 2012 op dvd werd uitgebracht. De drie romans werden in 1998 voor televisie verfilmd ter gelegenheid van Vestdijks 100e geboortedag in datzelfde jaar.
Carine Crutzen als Toos Rappange, de lerares Frans in ‘De Ziener’
‘De Ziener’ vind ik een juweel, een meeslepende film die van begin tot eind weet te boeien.
Het verhaal speelt zich af in de jaren vijftig in een kleine Nederlandse stad, waar de 40-jarige werkloze Pieter Le Roy in zijn vrije tijd vrijende paartjes begluurt. Bij zijn nieuwe huurster, een lerares Frans, komt wekelijks een leerling op bezoek – een jongen die zij ook op school lesgeeft – om Franse literatuur te bespreken. Om hen te manipuleren, stuurt Le Roy een roddel de wereld in over een vermeende relatie tussen de twee. Behalve beroering in de kleinsteedse gemeenschap brengt Le Roy’s gemanipuleer de juffrouw en de scholier nader tot elkaar, maar houdt de relatie stand?
Porgy Franssen als ‘ziener’/voyeur Le Roy
De kleinburgerlijke benepenheid van de jaren vijftig wordt in ‘De Ziener’ ten voeten uit getekend, met een prachtige Carine Crutzen als de 36-jarige vrijdenkende lerares Toos Rappange in de hoofdrol en ook sterk spel van Porgy Franssen als de ziekelijke ‘ziener’/voyeur Le Roy en van Gijs Naber als Dick Thieme Backer, de sympathieke 17-jarige leerling van de juf. Dat het ontrollende drama moeiteloos invoelbaar is vanuit elk van de drie zeer verschillende hoofdpersonages is behalve de verdienste van Crutzen, Franssen, Naber en regisseur Gerrit van Elst natuurlijk ook de grote verdienste van Simon Vestdijk. Een heel mooie boekverfilming!
Omslag van een van de edities van de roman