Category Archives: Cinema / Film

Muziek uit de jaren zestig van Ali Akbar Khan en Vilayat Khan met poëzie en filmmuziek, in Concertzender’s Wereldmineralen

Posted on by

In mijn editie van Concertzender‘s Wereldmineralen van 8 september jl. – te beluisteren via deze link – is muziek te horen van en door twee wereldberoemde grootmeesters van de Indiase raga, Ustad Ali Akbar Khan (1922-2009), bespeler van de sarod, de Indiase fretloze luit, en sitarspeler Ustad Vilayat Khan (1928-2004). Van deze twee gelauwerde muzikanten dook ik in mijn platenkast twee interessante lp’s op uit de jaren zestig.

De ene lp, te horen in het eerste halfuur, is het in 1968 verschenen album Flowers of Evil van sarodspeler Ali Akbar Khan in samenwerking met Yvette Mimieux (1942-2022), een Amerikaanse actrice. Yvette Mimieux draagt een aantal gedichten voor van de Franse 19e-eeuwse dichter Charles Baudelaire (1821-1867), afkomstig uit diens beroemde, in 1857 uitgegeven werk Les Fleurs du Mal, ofwel De Bloemen van het Kwaad. De voorgelezen gedichten worden met het sarodspel van Ali Akbar Khan (en het tablaspel van Mahapurush Misra) subtiel omgeven met passende ragaklanken, en dit levert een bijzonder sfeervol album op waarbij Indiase muziek en Franse poëzie wondermooi met elkaar versmelten tot unieke toongedichten.

  • Ali Akbar Khan
  • Yvette Mimieux prijkt op de front cover van de lp
  • Charles Baudelaire

Aan bod in het tweede halfuur komt een lp met de soundtrack van de Amerikaans-Indiase filmkomedie The Guru uit 1969. De muziek is gecomponeerd en wordt ook deels gespeeld door sitarspeler Ustad Vilayat Khan. Het verhaal van de film doet denken aan George Harrison van The Beatles, die in de jaren zestig sitarles nam bij de beroemde sitarspeler Ravi Shankar. Zo neemt ook in The Guru een beroemde Engelse popmuzikant, genaamd Tom Pickle (gespeeld door de acteur Michael York), les bij een Indiase grootmeester op de sitar. De moraal van het verhaal komt erop neer dat de Westerse popmuzikant om werkelijk goed Indiase ragamuziek te leren spelen zich eerst volledig moet onderwerpen aan het veeleisende leersysteem van zijn Indiase goeroe.

Speellijst

To A Passer-By
A Voyage To Cythera
Murdered Woman
Episode
Componist: Ali Akbar Khan. Tekst: Charles Baudelaire.
Uitvoerenden: Ali Akbar Khan, Yvette Mimieux, Mahapurush Misra.
Album: Flowers of Evil (Les Fleurs du Mal). Label: Philips SBL 7845, P. 1968.

Tom’s Arrival / The Guru’s House / Carriage Chase
Jenny’s Theme
The Haunted Palace: Arrival / The Courtesan’s Ghost / Revels / Murder
Componist: Vilayat Khan. Uitvoerenden: Vilayat Khan e.a.
Album: The Guru (soundtrack). Label: RCA LSO-1158, C 1969.

Tom’s Boat Song
Componist: Imrat Khan. Tekst: R. Prawer Jhabvala. Uitvoerenden: Michael York e.a.
Album: The Guru (soundtrack). Label: RCA LSO 1158, C 1969.

Jenny’s Theme (2)
The Pupil And His Master: Rag Bilawal
Arrival In Benares
The Begum’s Lament
Train Journey* Jenny’s Theme (3)
Componist: Vilayat Khan. Uitvoerenden: Vilayat Khan e.a.
Album: The Guru (soundtrack). Label: RCA-LSO 1158, C 1969.

Tom’s Boat Song (Reprise)
Componist: Imrat Khan. Tekst: R. Prawer Jhabvala. Uitvoerenden: Michael York e.a.
Album: The Guru (soundtrack). Label: RCA LSO 1158, C 1969.

Concert In The Haunted Palace
Componist: Vilayat Khan. Uitvoerenden: Vilayat Khan e.a.
Album: The Guru (soundtrack). Label: RCA-LSO 1158, C 1969.

Samenstelling: Pieter de Rooij

HOME

De soundtrack van ‘Cape Fear’ (1962) van componist Bernard Herrmann

Posted on by

In 2004 besteedde ik in een uitzending van de Concertzender aandacht aan de hypnotiserende, broeierige score die legendarisch filmcomponist Bernard Herrmann (1911-1975) afleverde voor de uit 1962 daterende film ‘Cape Fear’ – een schitterende score die ik hier even onder de aandacht wil brengen.

In het verhaal van de door J. Lee Thompson geregisseerde film komt de wegens verkrachting tot 14 jaar cel veroordeelde hoofdpersoon Max Cady (gespeeld door Robert Mitchum) na 8 jaar voorwaardelijk vrij. Cady zint op wraak op de advocaat Sam Bowden (gespeeld door Gregory Peck) die de verkrachtingszaak destijds behandelde. Bowden wist dat Cady schuldig was en hield daarom bewijsmateriaal achter dat Cady vrij had kunnen pleiten, bewijsmateriaal over de promiscuïteit van Cady’s slachtoffer. Als Cady hier achter komt is de beer los. Terug op vrije voeten staat alles alleen nog maar in het teken van wraakneming op zijn vroegere advocaat. Hij stalkt en bedreigt Bowden’s gezin en opnieuw riekt het naar verkrachting en aanranding, waarbij dit keer Bowden’s vrouw en dochter het moeten ontgelden.

In 1991 maakte regisseur Martin Scorsese een geslaagde remake van ‘Cape Fear’ met in de hoofdrollen Robert de Niro als Max Cady, Nick Nolte als advocaat Sam Bowden en Jessica Lange als diens vrouw. Als eerbetoon en uit bewondering besloot Scorsese opnieuw Herrmann’s muziek te gebruiken, maar dan in een bewerking van Elmer Bernstein. De remake uit 1991 werd een gigantisch succes en de muziek van Herrmann bleek hieraan een grote bijdrage te leveren.

De score van ‘Cape Fear’ staat in het teken van dreiging, angst, woede en wraak, ingrediënten die bloedstollend worden opgediend. Gaandeweg bouwt Herrmann een enorme muzikale spanningsboog die je als luisteraar op den duur naar adem doet happen. De overrompelende orkestrale opener kruipt al meteen in elke bloedvezel van de wraakzuchtige psychopaat Max Cady, wiens dreigende persoon ook verderop met enkele hoofdmotieven trefzeker wordt uitgetekend. Die krachtige hoofdmotieven duiken telkens op in andere ritmische of harmonische gedaantes. Slechts in enkele passages laat Herrmann de teugels vieren en ademt de muziek even de geveinsde kalmte van onderling vertrouwen en solidariteit binnen het gezin Bowden, maar verder is de muziek als een rusteloze, onbedaarlijke draaikolk.

Herrmann haalt in ‘Cape Fear’ alles uit de kast met strijkers en blazers, zonder enig gebruik van percussie. Schurende bassen, snerpende attaques van de violen, blaffend koper, gierende trombones en mysterieuze fanfares kondigen telkens angst en obsessieve haat aan en Herrmann roept unieke klankkleuren op door blazers en strijkers herhaaldelijk een percussieve klank te geven. Dezelfde werkwijze hanteert Herrmann ook in andere films, zoals in Hitchcock’s ‘Psycho’ (1960), het meesterwerk waarin de componist uitsluitend met strijkers werkt.
De oorspronkelijke soundtrack van ‘Cape Fear’ uit 1962 wordt gedirigeerd door Bernard Herrmann zelf.

Ga in het donker zitten of sluit de ogen om de zinderende spanning van de muziek beter te ervaren en hoop op een goeie afloop. Luister… en huiver!

HOME

Mary Bee Cuddy in a video combining auditive and visual Americana

Posted on by

I uploaded a video on my YouTubechannel dedicated to Mary Bee Cuddy, the leading female character in The Homesman (USA, 2014), a film directed by Tommy Lee Jones.

Wikipedia tells us: “The film shows the unsparingly harsh and difficult life of early settlers of the American Midwest in the 1850s. The Homesman has been called a ‘feminist western’. Critics have noted that the lives of women during this time are rarely explored, as opposed to men, (…).”

I am impressed by the story of Mary Bee Cuddy (played by Hillary Swank), the courageous and compassionate leading female character in The Homesman.

Except for one, all photos in the video are stills from the film (btw: notice my choice for presenting them in ‘sepia big grain’), and most of them focus on Mary Bee Cuddy. I combine these shots with music by John Adams: Christian Zeal and Activity, as I tend to associate this piece of music with Cuddy’s character and outlook on life. IMHO John Adams‘ music and the stills from The Homesman offer a good combination of auditive and visual Americana. I hope you’ll grasp that unmistakeable Americana-feel as you watch the video.

HOME

Prachtige verfilming uit 1998 van Vestdijks roman ‘De Ziener’ (1959)

Posted on by

Even iets over een bijzonder geslaagde, al wat oudere Nederlandse speelfilm. Ik heb nu eindelijk es naar de (paar jaar geleden door mij aangeschafte) verfilming gekeken van Vestdijk-roman ‘De Ziener‘, die tezamen met nog twee andere boekverfilmingen – ‘Ivoren Wachters’ en ‘Het Glinsterend Pantser’ – in 2012 op dvd werd uitgebracht. De drie romans werden in 1998 voor televisie verfilmd ter gelegenheid van Vestdijks 100e geboortedag in datzelfde jaar.
                  Carine Crutzen als Toos Rappange, de lerares Frans in ‘De Ziener’

‘De Ziener’ vind ik een juweel, een meeslepende film die van begin tot eind weet te boeien.
Het verhaal speelt zich af in de jaren vijftig in een kleine Nederlandse stad, waar de 40-jarige werkloze Pieter Le Roy in zijn vrije tijd vrijende paartjes begluurt. Bij zijn nieuwe huurster, een lerares Frans, komt wekelijks een leerling op bezoek – een jongen die zij ook op school lesgeeft – om Franse literatuur te bespreken. Om hen te manipuleren, stuurt Le Roy een roddel de wereld in over een vermeende relatie tussen de twee. Behalve beroering in de kleinsteedse gemeenschap brengt Le Roy’s gemanipuleer de juffrouw en de scholier nader tot elkaar, maar houdt de relatie stand?
                       Porgy Franssen als ‘ziener’/voyeur Le Roy

De kleinburgerlijke benepenheid van de jaren vijftig wordt in ‘De Ziener’ ten voeten uit getekend, met een prachtige Carine Crutzen als de 36-jarige vrijdenkende lerares Toos Rappange in de hoofdrol en ook sterk spel van Porgy Franssen als de ziekelijke ‘ziener’/voyeur Le Roy en van Gijs Naber als Dick Thieme Backer, de sympathieke 17-jarige leerling van de juf. Dat het ontrollende drama moeiteloos invoelbaar is vanuit elk van de drie zeer verschillende hoofdpersonages is behalve de verdienste van Crutzen, Franssen, Naber en regisseur Gerrit van Elst natuurlijk ook de grote verdienste van Simon Vestdijk. Een heel mooie boekverfilming!

                                     Omslag van een van de edities van de roman

HOME

Cultural Musicology – Its Possibilities, Limits and Challenges

Posted on by

In this documentary – produced and directed by me – I explore the dimensions of a cultural musicology, through covering debates of musicologists on a wide range of topics at a symposium (Göttingen, September 2012), a workshop (Amsterdam, November 2012) and a panel session (Leiden, March 2013) and through interviews with five renowned musicologists (Birgit Abels, Tomie Hahn, Lawrence Kramer, Wim van der Meer, John Richardson).
The film has the following outline/chapters: Introduction | Musicology and its subdivisions | What’s in a name? (or, what’s wrong with ‘ethnomusicology’?) | Music as cultural practice | Sensational knowledge | Music(ology) in post colonial discourse and cultural theory | The transformation of the idea of culture in (new) musicology | Framing | World Order | Planetary | Power, Institutions, Orthodoxies | Musicologica | Sharing knowledge… how and with whom? | Music and its representations | Shruti | Embracing restlessness | Final notes | End credits (+ some funny stuff) ||
Filmed in 2012 and 2013 in Göttingen, Amsterdam and Leiden.
Duration: 80’27”

HOME

Von Trier’s ‘Melancholia’: deeply romantic and full of longing… with the help of Wagner

Posted on by

In my experience they are few, films that get deep into your system and always stay with you, but I think I just watched another one over the weekend: ‘Melancholia’ by Lars von Trier.*


Trailer of Melancholia

From start to finish I immensely enjoyed this deeply romantic film. A film all about longing. I couldn’t think of a better choice than Wagner’s (Tristan Vorspiel) music for this film.


Prologue, the opening minutes of Melancholia

I think it’s quite obvious to label this film as ‘deeply romantic’ and about ‘longing’, but to my surprise the vast majority of web-reviews and web-articles on the film fail to mention these two all-pervading elements and instead merely stress the course of main character Justine’s depression, which is indeed a predominant element that moves forward the film’s story. However, there can be no doubt about Von Trier’s deliberate choice for Wagner’s music throughout Melancholia to evoke a constant sense of longing.
The film focuses in particular on how two sisters, Justine and Claire, experience the oncoming and eventually unavoidable destroyal of humankind, caused by a collision of the planet Melancholia with Mother Earth. Thanks to a fascinating story, Wagner’s overpowering music, an excellent cast, a wonderful cinematography and last but not least many memorable scenes of great beauty – in which Von Trier has interwoven allusions as well as direct references to great works of art – , Melancholia satisfies on all levels.


Bruegel’s Hunters in the snow, appearing twice in Melancholia

The film carries elements of philosophy and psychology and its value and strength – as I see it – lies neither in credibility nor coherence of its story, but in how a chain of human experiences comes across, giving us a meaningful peek into the human psyche under stressful circumstances. Under those conditions it’s no surprise that in several scenes the film also refers to altered states of consciousness and to the visionary.


Philosopher Slavoj Zizek’s ethical verdict on Melancholia: awareness of our finality should offer us optimism instead of pessimism

Von Trier’s Melancholia ponders mankind’s finality and its place, value and purpose, both on earth and in the universe. This can be experienced in particular during meditative segments where dialogue is absent and the imagery and Wagner’s music take over to put us in an unmistakable mood of – to put it in Wagner’s own words about his Tristan und Isolde – “an endless yearning, longing, the bliss and wretchedness of love; world, power, fame, honor, chivalry, loyalty and friendship all blown away like an insubstantial dream,” for which there is “one sole redemption – death, finality, a sleep without awakening.”

* For an interesting interview about Melancholia with director Lars von Trier (but not before you’ve seen the film), check this link.

HOME

Watch my spectacular edit now in 1 go: perfect fit of Murnau’s ‘domestic’ Faust & Brock’s ‘export version’-score

Posted on by

My experiment concerned with adjusting the ‘domestic version’ of F.W. Murnau’s cinematic masterpiece Faust to Timothy Brock’s Faust-score – composed for the ‘export version – has reached its completion. The result of my effort can now be watched in one go on my YouTubechannel or here embedded below. Watch the spectacular result of an incredible amount of editing from my part and see how I’ve found a way to combine the ‘domestic cut’ of Murnau’s Faust with Timothy Brock’s brilliant score for another cut of Murnau’s Faust, the so-called ‘export version’, which is almost 10 MINUTES LONGER(!) than the original domestic cut. Do you recognise the challenge here? I succeeded in fitting Brock’s 115min export version score to the 106min domestic cut, by endlessly manipulating the duration of sequences in the domestic cut to get it sync with Brock’s score. As a consequence the adapted domestic cut became of course also 115 minutes! Imagine the job I had to do here, I had to edit in such a manner that the film should keep its natural pace and feel, while all the time I had to manipulate its speed. Sometimes sound and image were half a minute out of sync! Also, beyond the manipulation of speed/duration of sequences, the film is presented entirely in its original order. If one keeps that in mind I think the result of my effort is quite spectacular.


An adjusted domestic Faust with Timothy Brock’s score, my edit.


The Faust-cut for which Timothy Brock wrote his score, the ‘export version’.

HOME

Video ‘David’s happiest day’… makes them all sniff and cry!

Posted on by

In 2007 the closing scene of Steven Spielberg’s A.I., filmed in bad quality from a computer screen, was uploaded on YouTube, this video…

By April 2012 the video had almost 200.000 views and many hundreds of likes and comments. Impressive figures, but what really makes the video interesting and very intriguing to me is that most viewer comments relate to a tearshedding experience when watching this scene. To highlight this ‘sobbing effect’ I decided to do something crazy. I went through the comments, picked the sniffy ones out and then put all the stuff together, separating evry remark only by this ‘|’ mark. In this way the response might work as a ‘special effect’ and also maybe as a sort of tribute to the A.I.-scene that pokes in the gut of soo many people. At least half of the incoming response on the clip is ‘crying’-related. No matter how one looks at this scene – as a tearjerker, a masterfully crafted sensitive masterpiece or something in between – anyone can grasp that this kind of watery response in huge numbers on a video is unusual. You’ll find the response below. I’ve abbreviated many of the comments, but of course I didn’t correct their spelling errors.
OK, here we go…
“I cried buckets of tears while a pang gripped my throat|I cried so hard while watching this video|I am a really big guy, bit this makes me cry like a five year old boy!|watched this again to see if it is as sad as i remembered…. and it is *in tears*|It’s so sad…but it’s also so beautiful. It touches something deep inside of you. Tanks Mr. spielberg for these tears|I stopped at 2:33 because I knew waterworks were coming|I tried to use this movie as an example in an essay. I cried like a baby instead|Nothing like having your heart ripped out your chest!back then i cried like a fucking bitch and right now, i’m crying like a whore!| Continue reading →

Murnau’s classic ‘Nosferatu’ with fabulous church organ accompaniment by Mathias Rehfeldt

Posted on by

Wow, fabulous… veery impressive! The awesome organ playing here works perfect as an addition to the events in Murnau’s classic ‘Nosferatu’. Hats off to Mathias Rehfeldt’s brilliant achievement! A must-watch!

HOME

Light of Asia – rarely seen Indian epic, screens October 7th 2011 in Amsterdam with a new live score

Posted on by

Light of Asia

Prem Sanyas/Light of Asia (1925, dir. by Franz Osten & Himansu Rai), a spectacular and rarely shown epic silent film, will be presented by the Amsterdam Tropentheater on Friday 7 October 2011. The film will be screened in the Mauritszaal of the Institute of The Tropics at the Mauritskade and starts at 20:30. Not to be missed!

“Two and a half thousand years ago there lived in North India a prince, Siddharta, who renounced his worldly wealth and a position and wandered the land in search of understanding and the secret of sorrow. After many experiences, as he sat one day in meditation, illumination came to him and he became The Buddha, the Enlightened One. Thereafter, through out his life, he taught the law of righteousness, the Middle Way.” (from the book ‘The Light of Asia’ [1879] by Sir Edward Arnold)

The celebrated Rajasthani gypsy ensemble Divana provides live musical accompaniment. The silent film tells the story of Prince Siddhartha Gautama (Buddha), who achieved spiritual enlightenment by rejecting all material wealth.

HOME